Ledderhose of Plantaire Fibromatose is een aandoening waarbij in een peesplaat onder de voet harde knobbels (noduli) optreden door goedaardige woekering. Het ontstaan van de knobbels en de knobbels zelf zijn in principe pijnloos (asymptomatisch), maar kunnen leiden tot pijnklachten. Dit gebeurt bijvoorbeeld door de grootte en/of de lokatie van de knobbel, of door een standafwijking van de voet, waarbij de knobbel onder druk komt in een staande houding. Ook ’s morgens bij het uit bed stappen kan de aangedane voet kortstondige pijnscheuten geven die afnemen bij beweging.
Ledderhose
De oorzaak is helaas onbekend. Wel is bekend dat de ziekte van Ledderhose erfelijk is, meestal rond middelbare leeftijd begint en vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen. Deze aandoening is vergelijkbaar met de ziekte van Dupuytren waarbij er bindweefsel verharding in de hand optreedt.
De oorzaak van Ledderhose is niet bekend. Wel is duidelijk dat er een aantal (erfelijke) risicofactoren zijn die de kans op deze ziekte vergroten. dat is roken, diabetes, erfelijke aanleg en alcohol.
De ziekte van ledderhose kenmerkt zich aan de knobbels in de peesplaat (fascia plantaris) onder de voet. Deze knobbels kunnen ook aanwezig zijn zonder dat er klachten zijn. Zijn er wel klachten dan presenteert zich dit tijdens en na het wandelen en drukpijn op de knobbel. In een later stadium kan er sprake zijn van standsafwijkingen van de tenen.
Uit onderzoek naar het effect van gefocusseerde shockwave bij de ziekte van Ledderhose is gebleken dat met deze shockwave behandeling de pijn snel afneemt. Daarnaast verzachtten de knobbels en werden er geen bijwerkingen gevonden.
Omdat de knobbels niet altijd van buitenaf zichtbaar zijn en om de ziekte Ledderhose te kunnen onderscheiden van andere knobbelvorming in de voet zoals een ganglion, of andere oorzaken van pijn onder de voet, zal er een echo gemaakt worden om de precieze oorzaak in beeld te brengen. Hierdoor kan ook de grootte en het verdere beloop vervolgd worden.
Zolang er geen tot weinig pijn is, is behandelen niet noodzakelijk. Naast de mogelijkheid van gefocusseerde shockwave zal verder via zooltjes of schoenaanpassing bij een podoloog geprobeerd worden de druk op de knobbels te verminderen, zodat de voetpijn afneemt. Indien dit de pijn niet voldoende vermindert is het mogelijk operatief de knobbels te verwijderen (fasciotomie). Dit kan echter leiden tot pijnlijk littekenweefsel.